Wat kun je beter niet zeggen tegen iemand die een huisdier heeft verloren?

Iedereen gaat anders om met het verlies van een huisdier, maar voor veel baasjes kan het verlies van een geliefd dierenvriendje veel impact hebben. Voor de buitenwereld lijkt het soms misschien 'maar een dier', maar voor de rouwende voelt het alsof een gezinslid of een beste vriend is weggevallen. In die kwetsbare periode kan steun in de vorm van een klein gebaar of woorden van grote betekenis zijn. Helaas gebeurt het ook vaak dat (goedbedoelde) opmerkingen de ander juist pijn doen, zonder dat je het door hebt. Daarom vertellen we in dit artikel wat je (beter niet) kunt zeggen of doen als iemand om je heen een huisdier verliest.

Uitspraken die meer pijn doen dan troost brengen

Uitspraken als “Ach, koop toch gewoon een nieuwe hond” of “Het was toch maar een kat” floepen er al snel uit bij sommige mensen (ja echt!). Hoewel iemand dit vaak zegt om vooruit te kijken, voelt het voor de rouwende toch alsof het verdriet niet serieus wordt genomen. Het suggereert dat hun geliefde huisdier meteen vervangbaar is en het verdriet daarmee over is. Het gaat voor diegene echter niet om zomaar een hond, kat of konijn. Het gaat om een maatje dat jarenlang een waardevolle rol had in iemands leven. Een dier met een eigen karakter, gewoontes en eigenaardigheden. Ook opmerkingen als “Het was toch geen mens” kan een ander kwetsen. Ze verkleinen het verdriet en dragen vaak een verborgen boodschap: 'stel je niet aan'. Rouw om een dier is écht en het vergelijken of verkleinen van dat verlies kan iemand het gevoel geven dat hij zijn verdriet moet verbergen. Terwijl rouw om een dier net zo intens kan zijn als om een mens. 

Stilte kan ook pijn doen

Soms zeggen mensen liever niets. Uit angst om iemand nog verdrietiger te maken, of omdat ze zelf niet weten wat te zeggen. Ze vermijden het onderwerp, lopen eromheen. Maar die stilte kan pijnlijk zijn. Voor de rouwende voelt het alsof niemand het verlies ziet. Alsof hij zich misschien aanstelt, omdat niemand erover begint. Terwijl een simpele uitspraak als: “Wat verdrietig dat je maatje er niet meer is” al het gevoel geeft dat je aan hem of haar denkt. Ook een lief kaartje met een mooie tekst of quote kan troost bieden. Het hoeft geen perfect gekozen woordenregen te zijn. Alleen al erkennen dat het dier belangrijk was voor diegene, maakt een verschil.

Wat wél helpt: erkenning

Wanneer iemand een huisdier verliest, zijn er geen toverwoorden die het gemis weg kunnen nemen. Wat de ander vaak nodig heeft, is geen advies, maar nabijheid. Bekijk onderstaande tips:

• Oprecht luisteren: écht luisteren naar de rouwende betekent de ruimte geven om alles te laten komen: de tranen, de stilte, soms zelfs de boosheid. Het is er gewoon bij zitten, knikken, misschien een hand op een arm leggen. Geen verhalen over je eigen ervaringen erbovenop stapelen, geen tips, geen haast.

• Het verlies benoemen: het kan lastig zijn om het gemis hardop te benoemen. Toch is dat vaak een grote opluchting voor de rouwende. Zinnen als “Max was echt een bijzondere hond, ik snap dat je hem mist” kunnen troost bieden. Je zegt in feite: "Jouw verdriet mag er zijn". Het is geen algemeen praatje, maar een erkenning van het specifieke gemis.

• Erkenning: erkenning kan in kleine gebaren zitten. Een kaartje in de brievenbus. Een berichtje dat niet vraagt om een antwoord, maar gewoon laat weten: 'ik denk aan je'. Of een vriend die vraagt: “Vertel eens, hoe was Max eigenlijk als pup?” en echt luistert, ook al komen er tranen.

• En ja, ook praktisch meedenken kan fijn zijn. “Het park kan nu pijnlijk zijn zonder Max. Als je wilt, gaan we samen. Of we zoeken een andere plek, wat jij prettig vindt.” Het zijn woorden die ruimte geven, in plaats van die afnemen.